Whether là gì? Công thức, cách dùng, so sánh với If

Khi học tiếng Anh, chắc hẳn bạn đã gặp cấu trúc whether trong các câu hỏi gián tiếp hoặc những tình huống cần đưa ra lựa chọn.

Tuy nhiên, nhiều người vẫn dễ nhầm lẫn giữa whether và if, hoặc chưa rõ “whether + gì?”, “cấu trúc whether or not” được dùng như thế nào.

Trong thực tế, whether không chỉ xuất hiện trong văn viết trang trọng mà còn thường gặp trong giao tiếp, đặc biệt khi diễn đạt sự không chắc chắn hoặc đưa ra hai khả năng. Đây cũng là một điểm ngữ pháp hay xuất hiện trong các kỳ thi tiếng Anh như IELTS, TOEIC.

Trong bài viết này, bạn sẽ được tìm hiểu từ A–Z:

• Whether là gì, công thức và cách dùng phổ biến.
• Chi tiết các dạng cấu trúc whether thường gặp: whether or, whether or not, whether + to V…
• So sánh sự khác nhau giữa whether và if để tránh nhầm lẫn.
• Các lưu ý quan trọng và hệ thống bài tập thực hành kèm đáp án chi tiết.

Whether là gì?

Whether là một liên từ trong tiếng Anh, thường dùng để diễn đạt sự không chắc chắn hoặc đưa ra hai (hoặc nhiều) khả năng khác nhau.

Nói cách khác, khi bạn dùng whether, bạn đang thể hiện rằng bạn chưa biết điều gì đúng, hoặc cả hai tình huống đều có thể xảy ra.

Ý nghĩa chính của whether:

1. Diễn đạt sự lựa chọn giữa hai khả năng

Ví dụ:

• I don’t know whether she will come to the party.
  (Tôi không biết cô ấy có đến dự tiệc hay không.)
• Let’s decide whether we should stay at home or go out.
  (Hãy quyết định xem chúng ta nên ở nhà hay đi ra ngoài.)

2. Mang nghĩa “dù…hay…”

Nhấn mạnh rằng kết quả không thay đổi, bất kể chọn lựa nào.

Ví dụ:

• Whether you like it or not, you must follow the rules.
  (Dù bạn có thích hay không, bạn vẫn phải tuân thủ luật.)
• She is determined to continue, whether it is difficult or easy.
  (Cô ấy quyết tâm tiếp tục, dù điều đó khó hay dễ.)

3. Dùng trong câu tường thuật (Reported speech) của câu hỏi Yes/No

Trong tiếng Anh, khi tường thuật lại câu hỏi dạng Yes/No, ta dùng whether (hoặc if).

Ví dụ:

• Direct: “Do you like coffee?”
• Reported: She asked me whether I liked coffee.
  (Cô ấy hỏi tôi có thích cà phê không.)
• Direct: “Will they join us tomorrow?”
• Reported: He wanted to know whether they would join us the next day.
  (Anh ấy muốn biết liệu họ có tham gia với chúng ta vào ngày mai không.)

Whether + gì? Chi tiết các công thức và cách dùng của Whether

Trong tiếng Anh, whether được dùng linh hoạt trong nhiều cấu trúc. Bạn đã hiểu sơ whether là gì, dưới đây là những trường hợp phổ biến nhất mà người học cần nắm vững.

1. Whether trong câu gián tiếp (Reported speech)

Khi tường thuật lại một câu hỏi Yes/No, ta dùng whether (có thể thay bằng if trong một số trường hợp).

Cấu trúc: S + asked/wondered/wanted to know + whether + clause

Ví dụ:

• She asked me whether I wanted more tea.
  (Cô ấy hỏi tôi có muốn thêm trà không.)
• They wondered whether he had finished the report.
  (Họ tự hỏi liệu anh ấy đã hoàn thành báo cáo chưa.)

2. Whether trong mệnh đề danh từ (Noun clause)

Whether có thể mở đầu một mệnh đề danh từ, làm chủ ngữ, tân ngữ hoặc bổ ngữ.

Ví dụ:

• Whether the plan will succeed is still unclear.
  (Việc kế hoạch có thành công hay không vẫn chưa rõ.)
• The manager is considering whether the new rule is practical.
  (Quản lý đang cân nhắc liệu quy định mới có khả thi không.)
• The question is whether we should continue the project.
  (Câu hỏi là liệu chúng ta có nên tiếp tục dự án không.)

3. Whether … or …

Cấu trúc này diễn đạt sự lựa chọn giữa hai khả năng. Có hai tình huống thường gặp:

• Khác chủ ngữ: Whether + S + V + or + S + V …
  Ví dụ: The teacher can’t decide whether the students will write an essay or give a presentation.
  (Giáo viên không thể quyết định học sinh sẽ viết bài luận hay thuyết trình.)
• Cùng chủ ngữ: Whether to V … or V …
  Ví dụ:
  • She is thinking about whether to buy a laptop or upgrade her phone.
    (Cô ấy đang nghĩ nên mua laptop hay nâng cấp điện thoại.)
  • We haven’t decided whether to stay longer or leave tomorrow.
    (Chúng tôi chưa quyết định nên ở lại lâu hơn hay về vào ngày mai.)

4. Whether + to V

Khi người nói cần lựa chọn giữa các hành động, đặc biệt trong văn viết trang trọng.

Ví dụ:

• He hasn’t made up his mind whether to apply for the job.
  (Anh ấy chưa quyết định có ứng tuyển công việc hay không.)
• We are discussing whether to introduce a new policy.
  (Chúng tôi đang thảo luận có nên ban hành chính sách mới hay không.)

5. Whether or not

Cấu trúc này mang nghĩa “dù có…hay không” (tương đương regardless of). Có thể đặt ở đầu câu hoặc trong mệnh đề chính.

Cấu trúc:

• Whether or not + S + V …
• Whether + S + V … or not

Ví dụ:

• Whether or not you attend the meeting, the decision will be announced.
  (Dù bạn có tham dự cuộc họp hay không, quyết định vẫn sẽ được công bố.)
• I need to know whether she agrees or not.
  (Tôi cần biết liệu cô ấy có đồng ý hay không.)
• The event will go on whether or not it rains.
  (Sự kiện sẽ diễn ra dù trời có mưa hay không.)

Lưu ý: Không dùng either để thay cho whether or not khi muốn diễn đạt ý “không quan trọng trong mọi trường hợp”.

So sánh cấu trúc Whether với cấu trúc If

Điểm giống nhau giữa cấu trúc Whether với cấu trúc If

Cả whether và if đều có thể dùng trong câu tường thuật câu hỏi Yes/No. Trong trường hợp này, hai từ gần như thay thế được cho nhau.

Ví dụ:

• She asked me whether I liked tea.
• She asked me if I liked tea.
  → Cả hai câu đều đúng, cùng mang nghĩa: Cô ấy hỏi tôi có thích trà không.

Điểm khác nhau giữa cấu trúc Whether với cấu trúc If

Bạn đã rõ điểm giống nhau giữa If và Whether là gì rồi, giờ thì hãy cùng tìm hiểu giữa chúng có gì khác nhau nhé!

4 Lưu ý khi sử dụng cấu trúc Whether trong tiếng Anh

Dù cấu trúc whether khá quen thuộc, nhiều người học vẫn dễ mắc lỗi khi sử dụng. Vậy các lưu ý quan trọng khi dùng Whether là gì?

1. Phân biệt rõ với if

Trong câu tường thuật Yes/No, có thể dùng cả whether và if. Nhưng sau giới từ, trước to V, hoặc sau động từ discuss, nên dùng whether, tránh dùng if.

Ví dụ:

• We’re thinking about whether to move to another city. (Đúng)
• We’re thinking about if to move to another city. (Sai)

2. Vị trí của whether or not

Whether or not có thể đứng ở đầu câu hoặc cuối mệnh đề.

• Đầu câu: nhấn mạnh “dù có…hay không”.
• Cuối mệnh đề: dùng trong câu hỏi gián tiếp.

Ví dụ:

• Whether or not you agree, the plan will be carried out.
• I’m not sure whether she will come or not.

3. Không thay thế whether bằng either

Một lỗi phổ biến là dùng either thay cho whether or not. Cần nhớ: either chỉ dùng khi lựa chọn rõ ràng giữa hai khả năng, không mang nghĩa “dù…hay không”.

Ví dụ:

• We’ll continue, whether or not he supports us. (Đúng)
• We’ll continue, either he supports us. (Sai)

4. Tính trang trọng của whether

Trong văn viết, đặc biệt là học thuật hoặc các kỳ thi (IELTS, TOEIC), whether được ưa dùng hơn if. Trong giao tiếp hằng ngày, if phổ biến hơn vì ngắn gọn và ít trang trọng.

Ví dụ:

• The research will determine whether the method is effective. (Trang trọng)
• I don’t know if it works. (Thân mật, thường dùng trong văn nói)

Việc nắm công thức và các lưu ý sẽ giúp bạn hiểu rõ whether là gì, nhưng để thật sự sử dụng thành thạo trong giao tiếp và bài thi, người học cần nhiều hơn việc học thuộc lý thuyết.

Môi trường học tập chuẩn quốc tế, cùng sự đồng hành của giáo viên giàu kinh nghiệm, chính là yếu tố giúp biến kiến thức ngữ pháp thành kỹ năng ứng dụng thực tế.

Với gần 30 năm phát triển, VUS – Hệ thống Anh văn Hội Việt Mỹ đã trở thành một trong những đơn vị đào tạo Anh ngữ uy tín hàng đầu Việt Nam:

• Hơn 203.000 học viên đã đạt chứng chỉ quốc tế như IELTS, TOEFL, Cambridge.
• Được Cambridge công nhận là Trung tâm Đào tạo Vàng (Gold Preparation Centre) liên tiếp 5 năm.
• Sở hữu đội ngũ giáo viên đạt chuẩn quốc tế TESOL, CELTA, TEFL, luôn áp dụng phương pháp giảng dạy hiện đại, lấy học viên làm trung tâm.
• Vận hành theo triết lý Discovery Learning – khuyến khích học viên tự khám phá, trải nghiệm và thực hành ngôn ngữ trong ngữ cảnh thực tế, từ đó biến quá trình học thành hành trình chủ động và đầy cảm hứng.

Tại VUS, học viên ở mọi độ tuổi đều có lộ trình học tập phù hợp với nhu cầu và mục tiêu riêng:

• Tiếng Anh cho trẻ mầm non: Giúp trẻ tiếp cận tiếng Anh từ sớm thông qua hoạt động học mà chơi, hình thành phản xạ tự nhiên.
• Tiếng Anh cho học sinh tiểu học: Trang bị nền tảng vững chắc về từ vựng, phát âm và ngữ pháp cơ bản.
• Tiếng Anh cho học sinh trung học cơ sở: Phát triển kỹ năng học thuật, tư duy phản biện và chuẩn bị cho các kỳ thi Cambridge, IELTS.
• Tiếng Anh nền tảng cho người mới bắt đầu hoặc mất gốc: Lộ trình học lại từ căn bản, giúp xây dựng sự tự tin trong giao tiếp.
• Tiếng Anh giao tiếp cho người bận rộn: Nội dung gắn liền với thực tế học tập và công việc, thời gian linh hoạt.
• Luyện thi IELTS chuyên sâu: Cá nhân hóa theo mục tiêu band điểm, rèn luyện cả 4 kỹ năng với giáo viên quốc tế giàu kinh nghiệm.

Nếu bạn đang tìm kiếm một môi trường học tập chất lượng, nơi giúp bạn tự tin chinh phục tiếng Anh trong học tập, công việc và cuộc sống, VUS sẽ là lựa chọn đáng tin cậy.

Điền thông tin vào form bên dưới để được tư vấn miễn phí và nhận ưu đãi sớm nhất từ VUS.

Đăng ký ngay để nhận ưu đãi

Tìm hiểu thêm

Bài tập giúp bạn hiểu rõ Whether là gì và nắm chắc cách dùng (có đáp án)

Bài tập 1: Multiple Choice (Chọn đáp án đúng)

Chọn từ thích hợp để hoàn thành câu.

1. She asked me ______ I wanted another cup of tea.
   a. if
   b. whether
   c. either
   d. both
2. We need to discuss ______ the plan is realistic.
   a. if
   b. whether
   c. whether or not
   d. either
3. He hasn’t decided ______ to study law or economics.
   a. whether
   b. if
   c. either
   d. whether or not
4. I don’t know ______ they will join us tomorrow.
   a. whether
   b. if
   c. both a & b
   d. neither
5. The manager was unsure ______ the staff had understood the instructions.
   a. whether
   b. if
   c. both a & b
   d. neither

Bài tập 2: Điền từ (Fill in the blanks)

Điền whether hoặc if để hoàn thành câu.

1. I’m not sure ______ he has finished the homework.
2. We are considering ______ to open a new office in Da Nang.
3. She kept wondering ______ he would call her back.
4. The team will continue, ______ they succeed or not.
5. We talked about ______ the conference should be postponed.

Bài tập 3: Reported Speech (Viết lại câu hỏi trực tiếp thành câu gián tiếp)

1. Direct: “Does she like classical music?”
   → Reported: _______________________________________.
2. Direct: “Will you attend the seminar?”
   → Reported: _______________________________________.
3. Direct: “Is the shop still open?”
   → Reported: _______________________________________.
4. Direct: “Did they finish the assignment?”
   → Reported: _______________________________________.
5. Direct: “Can I sit here?”
   → Reported: _______________________________________.

Bài tập 4: Hoàn thành câu với whether … or …

1. I can’t decide __________________________ (stay in or move to another city).
2. The teacher doesn’t know __________________________ (the students understood the lesson / they just kept quiet).
3. She is wondering __________________________ (apply for the scholarship / wait until next year).
4. The parents couldn’t agree __________________________ (their son should study abroad / continue studying locally).
5. He asked me __________________________ (I preferred tea / coffee).

Bài tập 5: Phân biệt whether và if

Xác định câu nào đúng (C), câu nào sai (S). Nếu sai, hãy sửa lại.

1. We discussed if we should change the schedule.
2. She hasn’t decided if to accept the offer or not.
3. They will find out whether the method works.
4. He wondered if she was happy with the result.
5. The professor will explain whether or not the theory is reliable.

Đáp án và giải thích chi tiết

Bài tập 1:

1. b – She asked me whether I wanted another cup of tea. (if cũng được nhưng trang trọng thì ưu tiên whether).
2. b – We need to discuss whether the plan is realistic. (discuss if không tự nhiên/không chuẩn trong văn viết trang trọng).
3. a – He hasn’t decided whether to study law or economics.
4. c – I don’t know whether/if they will join us tomorrow. (cả hai đều đúng).
5. c – The manager was unsure whether/if the staff had understood the instructions.

Bài tập 2:

1. whether/if – I’m not sure whether/if he has finished the homework.
2. whether – We are considering whether to open a new office in Da Nang. (after consider → chỉ dùng whether).
3. whether – She kept wondering whether he would call her back.
4. whether – The team will continue, whether they succeed or not.
5. whether – We talked about whether the conference should be postponed. (sau giới từ → chỉ dùng whether).

Bài tập 3:

1. She asked me whether I liked classical music.
2. He asked me whether I would attend the seminar.
3. She wanted to know whether the shop was still open.
4. They asked whether they had finished the assignment.
5. He asked whether he could sit there.

Bài tập 4:

1. I can’t decide whether to stay in or move to another city.
2. The teacher doesn’t know whether the students understood the lesson or (they) just kept quiet.
3. She is wondering whether to apply for the scholarship or wait until next year.
4. The parents couldn’t agree whether their son should study abroad or continue studying locally.
5. He asked me whether I preferred tea or coffee.

Bài tập 5:

1. S → We discussed whether we should change the schedule. (discuss if không tự nhiên/không chuẩn trong văn viết trang trọng).
2. S → She hasn’t decided whether to accept the offer or not. (if to… sai).
3. C → They will find out whether the method works.
4. C → He wondered if she was happy with the result. (if dùng được trong câu hỏi gián tiếp).
5. C → The professor will explain whether or not the theory is reliable.

Hy vọng qua bài viết này, bạn đã hiểu rõ whether là gì, nắm vững các công thức, cách dùng, cũng như phân biệt được với if. Khi luyện tập thường xuyên và áp dụng vào giao tiếp, cấu trúc này sẽ trở nên tự nhiên và dễ sử dụng hơn rất nhiều.

Nếu bạn muốn được học ngữ pháp cùng giáo viên quốc tế giàu kinh nghiệm và rèn luyện trong môi trường tiếng Anh chuẩn quốc tế, hãy đăng ký ngay các khóa học tại VUS để tìm cho mình lộ trình phù hợp.