Cụm từ rút gọn (contractions): gonna, gotta, wanna trong tiếng Anh

Khi xem phim hay nghe người bản ngữ nói chuyện, bạn có bao giờ nghe thấy họ nói:

• “I’m gonna go”
•  “I gotta finish this”
•  “I wanna eat now”

Ba cụm từ gonna, gotta và wanna chính là những từ rút gọn (contractions) phổ biến trong tiếng Anh nói. Chúng giúp người bản ngữ nói nhanh, tự nhiên và mạch lạc hơn. 

Tuy nhiên, vì là dạng không trang trọng, người học cần hiểu rõ ngữ nghĩa, cấu trúc và giới hạn sử dụng để tránh mắc lỗi trong viết học thuật hoặc thi cử.

Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu:

• Gonna, gotta, wanna nghĩa là gì? Cách dùng đúng và ví dụ cụ thể
• Khi nào nên và không nên dùng
• Các cụm rút gọn tương tự trong giao tiếp tiếng Anh

Gonna là gì?

Gonna là dạng rút gọn của going to, thường dùng để nói về dự định hoặc kế hoạch trong tương lai gần.

• Phát âm: /ˈɡənə/
• Dạng đầy đủ: S + be going to + V nguyên mẫu

Cấu trúc: 

S + be + (not) gonna + V nguyên mẫu

Ví dụ:

• I’m gonna call you later = I’m going to call you later (Tôi sẽ gọi cho bạn sau).
• He’s gonna start a new job next week = He is going to start a new job next week (Anh ấy sẽ bắt đầu công việc mới vào tuần tới)
• They aren’t gonna believe this story = They aren’t going to believe this story (Họ sẽ không tin câu chuyện này đâu)

Lưu ý

• “Gonna” chỉ được dùng trong văn nói hoặc tin nhắn thân mật.
• Trong văn viết học thuật, email, hoặc bài thi, cần dùng “going to” để đảm bảo tính trang trọng.

Gotta là gì?

Gotta là dạng rút gọn của have got to, mang nghĩa “phải làm gì đó”, tương tự have to.

• Phát âm: /ˈɡɒtə/ (Anh–Anh) hoặc /ˈɡɑːtə/ (Anh–Mỹ)
• Dạng đầy đủ: S + have got to + V nguyên mẫu

Cấu trúc

S + gotta + V nguyên mẫu

Ví dụ

• I gotta finish this project tonight = I have got to finish this project tonight. (Tôi phải hoàn thành dự án này tối nay)
• You gotta see this movie! = You have got to see this movie! (Bạn phải xem bộ phim này đấy!).
• We gotta hurry or we’ll miss the bus = We have got to hurry or we’ll miss the bus (Chúng ta phải nhanh lên kẻo lỡ xe buýt).

Trường hợp đặc biệt: Đôi khi “gotta” cũng có thể rút từ have got a (có cái gì đó)

Ví dụ: I gotta car. → Tôi có một chiếc xe. (= I’ve got a car.)

Tuy nhiên, cách nói này không phổ biến và không được khuyến khích, vì có thể gây hiểu nhầm và bị coi là thiếu chuẩn mực trong tiếng Anh viết.

Wanna là gì?

Wanna là dạng rút gọn của want to (muốn làm gì) hoặc want a (muốn một cái gì).

• Phát âm: /ˈwɒnə/ (Anh-Anh) hoặc /ˈwɑːnə/ (Anh-Mỹ)
• Dạng đầy đủ: S + want to + V nguyên mẫu

Cấu trúc

S + wanna + V nguyên mẫu

Ví dụ:

• I wanna go home = I want to go home (Tôi muốn về nhà)
• They don’t wanna be late = They don’t want to be late (Họ không muốn bị trễ).
• Do you wanna join us? = Do you want to join us? (Bạn có muốn tham gia không?).

Lưu ý:

• “Wanna” chỉ dùng trong giao tiếp thân mật, lời bài hát hoặc tin nhắn.
• Trong viết học thuật, bài kiểm tra hay văn bản trang trọng, luôn dùng “want to” thay thế.
• Nếu theo sau là danh từ, “wanna” có thể hiểu là want a

Ví dụ: Do you wanna coffee? (= Do you want a coffee?)

Khi nào nên và không nên dùng gonna - gotta - wanna?

Ba cụm này khiến người học tiếng Anh đặc biệt là người Việt vừa thích thú, vừa bối rối. Bởi lẽ, khi xem phim hay nghe nhạc, ta nghe “I’m gonna go” suốt, nhưng khi viết luận (essay) hoặc gửi email lại không chắc có dùng được không.

Thực tế, gonna, gotta, wanna không sai, chỉ là chúng thuộc ngôn ngữ nói (spoken English), nên không phù hợp với ngôn ngữ viết trang trọng (written English). Để hiểu khi nào nên hoặc không nên dùng, hãy nhìn vào ngữ cảnh – mục đích – đối tượng giao tiếp.

Khi nào nên dùng cụm từ viết tắt trong tiếng Anh?

Khi không nên dùng cụm từ viết tắt trong tiếng Anh?

Xem thêm:

• Bí quyết tự học tiếng Anh giao tiếp tại nhà hiệu quả từ A–Z
• Khám phá hai thế giới: Tiếng Anh giao tiếp và Tiếng Anh học thuật
• 10+ bài luyện nói tiếng Anh giao tiếp theo chủ đề thông dụng

Phần lớn người học muốn sử dụng tiếng Anh tự nhiên như người bản ngữ nhưng lại quên rằng người bản ngữ cũng phân biệt rất rõ formal và informal. Họ sẽ dùng gonna với bạn bè, nhưng chắc chắn sẽ viết going to trong thư xin việc.

Việc học gonna, gotta, wanna không chỉ là học rút gọn ngữ pháp, mà là học văn hóa giao tiếp của người bản ngữ. Khi bạn hiểu rõ khi nào nên – không nên dùng, bạn sẽ:

• Nghe hiểu tự nhiên hơn trong các đoạn hội thoại thật.
• Biết chọn cách diễn đạt phù hợp từng ngữ cảnh.
• Tạo ấn tượng chuyên nghiệp khi cần và thoải mái khi giao tiếp thân mật.

Nhưng để làm được điều đó, bạn cần một môi trường học thực sự “sống” bằng tiếng Anh – nơi mỗi buổi học là một cuộc trò chuyện thật, không phải là bài ngữ pháp khô khan.

Ở nhiều trung tâm, học viên vẫn “học để thi” – còn ở VUS, bạn được sống trong môi trường giao tiếp tiếng Anh đúng chuẩn quốc tế:

• 100% giờ học bằng tiếng Anh, giúp bạn luyện phản xạ nói – nghe như người bản ngữ.
• Học cùng đội ngũ hơn 2.700 giáo viên & trợ giảng, trong đó 100% giáo viên có bằng cử nhân trở lên và chứng chỉ giảng dạy quốc tế TESOL/CELTA/TEFL.
• Lộ trình cá nhân hóa phù hợp mục tiêu từng học viên – dù bạn là người mất gốc hay muốn nâng cấp kỹ năng giao tiếp.
• Ứng dụng công nghệ học tập độc quyền giúp bạn luyện nói, ghi âm và được AI – cùng giáo viên – chấm phản hồi trực tiếp.
• Quan trọng hơn hết: bạn được thực hành tiếng Anh thật mỗi ngày, không chỉ học thuộc hay ghi nhớ ngữ pháp.

VUS – Anh Văn Hội Việt Mỹ đồng hành cùng người học ở mọi độ tuổi, với hệ thống khóa học được thiết kế chuyên biệt để khai mở tiềm năng và nuôi dưỡng tình yêu tiếng Anh lâu dài:

• Tiếng Anh mầm non: Khơi dậy niềm yêu thích ngôn ngữ qua hoạt động vui học sáng tạo, giúp trẻ làm quen với tiếng Anh một cách tự nhiên.
• Tiếng Anh tiểu học: Học qua trải nghiệm, phát triển đồng thời 4 kỹ năng nghe – nói – đọc – viết và tư duy ngôn ngữ.
• Tiếng Anh THCS: Trang bị nền tảng học thuật vững chắc, rèn luyện tư duy phản biện và khả năng diễn đạt tự tin.
• Tiếng Anh nền tảng: Dành cho người mới bắt đầu hoặc cần củng cố căn bản, giúp xây dựng nền móng vững chắc cho hành trình học lâu dài.
• Tiếng Anh giao tiếp: Giải pháp thực tế cho người đi làm – luyện nói 100% với giáo viên bản ngữ để phản xạ nhanh, nói chuẩn và tự nhiên.
• Luyện thi IELTS: Lộ trình cá nhân hóa với đội ngũ giáo viên quốc tế, giúp học viên chinh phục mục tiêu band điểm trong thời gian ngắn.

Dù bạn ở độ tuổi nào hay bắt đầu từ đâu, VUS luôn có khóa học phù hợp, giúp bạn tự tin làm chủ tiếng Anh và mở rộng cơ hội học tập – nghề nghiệp – hội nhập toàn cầu.

Ngoài các khóa học, VUS còn có kho tài liệu học tiếng Anh. Khám phá ngay để nâng cao kỹ năng và bổ sung kiến thức cho hành trình học tập của bạn!

Tại VUS, bạn không chỉ học tiếng Anh đúng – mà học cách giao tiếp tự nhiên, phản xạ và tư duy bằng tiếng Anh. Đây là điều giúp hàng trăm nghìn học viên VUS mỗi năm tự tin giao tiếp thật, từ lớp học đến công việc và đời sống.

Hơn 21.000 học viên đạt điểm tuyệt đối ở các kỳ thi Cambridge (Starters, Movers, Flyers, KET, PET). Riêng IELTS, nhiều học viên đạt band điểm cao (≥8.0).

Đăng ký nhận tư vấn tại đây!

Tìm hiểu thêm

Những cụm rút gọn tương tự trong tiếng Anh nói

Ngoài gonna, gotta, wanna, người bản ngữ còn sử dụng nhiều từ rút gọn (contractions) khác để nói nhanh và tự nhiên hơn.

Học tiếng Anh không chỉ để nói đúng – mà để ứng dụng thật, nói tự nhiên và tự tin. Chỉ khi bạn nói ra, sai rồi được chỉnh, nghe rồi được luyện lại, tiếng Anh mới thực sự trở thành một phần trong phản xạ của bạn – chứ không còn là bài học nằm trên giấy.

Tại VUS, bạn không chỉ học tiếng Anh đúng mà còn học cách nói như người bản ngữ. Đó là bước chuyển từ biết ngữ pháp sang tư duy bằng tiếng Anh, điều mà mọi người học đều mong muốn.

Ba cụm gonna, gotta, wanna là biểu hiện của ngôn ngữ nói tự nhiên, giúp người học tiếng Anh hiểu và giao tiếp như người bản ngữ.

Hãy sử dụng chúng linh hoạt trong giao tiếp, nhưng luôn chuyển sang dạng đầy đủ khi viết học thuật hoặc thi cử. Khi hiểu và phân biệt được những dạng rút gọn này, bạn sẽ nghe – nói tự nhiên hơn, phản xạ nhanh hơn, và tự tin như người bản ngữ!