Chia động từ trong tiếng Anh: Hướng dẫn theo thì & dạng

Trong hành trình học tiếng Anh, một trong những điểm khiến nhiều người dễ bối rối nhất chính là chia động từ. Đây là yếu tố cốt lõi giúp cấu trúc câu trở nên đúng ngữ pháp, rõ ràng và dễ hiểu. 

Tuy nhiên, với những ai mới bắt đầu, việc nắm vững quy tắc lại không hề đơn giản. Nguyên nhân là bởi động từ thay đổi theo thì, ngôi của chủ ngữ và dạng câu khác nhau, đòi hỏi người học phải hiểu bản chất và luyện tập thường xuyên.

Vì vậy, việc nắm chắc cách chia động từ không chỉ giúp bạn làm chủ ngữ pháp mà còn nâng cao sự tự tin trong cả viết lẫn nói.

Trong bài viết này, bạn sẽ được tìm hiểu chi tiết về nguyên tắc, các dạng thường gặp và bài tập thực hành, từ đó dễ dàng áp dụng vào học tập và đời sống hằng ngày.

Tìm hiểu chia động từ trong tiếng Anh là gì?

Trong tiếng Anh, động từ đóng vai trò trung tâm của câu, biểu thị hành động hoặc trạng thái của chủ ngữ. Khi sử dụng trong giao tiếp hoặc viết, chúng ta không thể giữ nguyên dạng gốc mà cần chia động từ để phù hợp với thì, ngôi và bối cảnh.

Nói cách khác, chia động từ chính là thay đổi hình thức của động từ nhằm phản ánh:

• Thời gian (quá khứ, hiện tại, tương lai)
• Ngôi của chủ ngữ (I, you, he, she…)
• Dạng câu (khẳng định, phủ định, nghi vấn)

Nhờ vậy, câu văn mới chính xác về ngữ pháp và truyền đạt đúng ý nghĩa.

Ví dụ:

• “She works hard every day.” → “work” được chia theo ngôi thứ 3 số ít ở thì hiện tại đơn.
• “They were playing football yesterday.” → “play” được chia ở thì quá khứ tiếp diễn.

Có thể thấy, chỉ cần chia sai động từ, câu nói sẽ mất tự nhiên hoặc thậm chí bị hiểu sai hoàn toàn. Vì thế, nắm rõ khái niệm này là bước đầu tiên để học tốt tiếng Anh và hạn chế lỗi thường gặp.

4 Cách chia động từ trong tiếng Anh

Để sử dụng tiếng Anh chính xác, người học cần nắm được 3 nguyên tắc chia động từ quan trọng: theo thì (tenses), theo ngôi (subject), và theo dạng (voice). Mỗi nguyên tắc sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến hình thức của động từ trong câu.

Hai nguyên tắc nền tảng:

• Nếu câu chỉ có 1 động từ → động từ đó chia theo thì.
• Nếu câu có từ 2 động từ trở lên → động từ ngay sau chủ ngữ là V1 (chia theo thì); các động từ còn lại là V2 (chia theo dạng: bare-inf/to-inf/V-ing/V-ed)

Chia động từ tiếng Anh theo thì

Tiếng Anh có 12 thì cơ bản, mỗi thì có công thức và cách dùng riêng. Khi chia động từ theo thì, bạn cần xác định mốc thời gian của hành động (hiện tại – quá khứ – tương lai) và tính chất (đơn – tiếp diễn – hoàn thành – hoàn thành tiếp diễn).

Khi học, bạn nên luyện tập đặt câu với mỗi thì để nhớ rõ công thức và cách dùng.

Chia động từ tiếng Anh theo ngôi

Ngoài thì, động từ cũng thay đổi theo chủ ngữ (subject). Đây là lỗi người học Việt thường gặp, đặc biệt với ngôi thứ 3 số ít ở hiện tại đơn.

Lưu ý:

• Quy tắc thêm -es chỉ là quy tắc chính tả khi động từ kết thúc bằng -o, -ch, -sh, -ss, -x, -z (go → goes, watch → watches).
• Ngoại lệ thực sự trong hiện tại đơn: have → has ở ngôi thứ 3 số ít.
• Động từ to be biến đổi đặc biệt: I am, You/We/They are, He/She/It is.

Chia động từ tiếng Anh theo dạng

Khi câu có từ hai động từ trở lên, chỉ V1 (ngay sau chủ ngữ) chia theo thì các V2 còn lại chia theo dạng:

• Bare infinitive (V nguyên mẫu không “to”)
• To-infinitive (to + V)
• Gerund (V-ing)
• Past participle (V₃/V-ed)

Mẫu cấu trúc nhận biết:

• V1 – O – V2 (hai động từ cách nhau bởi tân ngữ): I asked him to wait.
• V1 – V2 (hai động từ liền kề): She decided to move.
• Động từ chỉ giác quan (see, hear, feel, watch…): theo sau là V-inf hoặc V-ing → I saw him leave. / I saw him leaving (khác nhau về sắc thái hoàn chỉnh/đang diễn ra).
• Bị động (Passive): S + be + V₃ (+ by…) → The report was completed yesterday.

Ghi chú:

• Sau will/shall/can/must/should… → V nguyên mẫu (must finish).
• Sau giới từ (to trong look forward to là giới từ) → V-ing (look forward to meeting).
• Một số động từ đổi nghĩa theo to-V vs V-ing (stop/remember/regret/try…). 

Chia động từ bất quy tắc

Không phải tất cả động từ đều theo quy tắc thêm -ed ở thì quá khứ. Nhiều động từ thay đổi hoàn toàn, gọi là động từ bất quy tắc.

Một số ví dụ quen thuộc:

Người học cần học thuộc bảng động từ bất quy tắc, thường được gọi là “bảng chia động từ tiếng Anh”.

Bộ bài tập chia động từ tiếng Anh chi tiết kèm đáp án

Để ghi nhớ cách chia động từ trong tiếng Anh, bạn cần luyện tập qua các dạng bài tập thực tế. Dưới đây là 5 bài tập giúp bạn làm quen với nhiều thì, ngôi và dạng động từ khác nhau.

Bài tập 1: Chia động từ theo thì (Tenses)

Chia động từ trong ngoặc cho đúng thì.

1. She usually (go) ______ to school by bike.
2. Yesterday, they (play) ______ football in the yard.
3. I (watch) ______ TV when my mom came home.
4. We (finish) ______ our homework before 9 P.M last night.
5. By this time tomorrow, she (fly) ______ to London.

Đáp án:

1. goes
2. played
3. was watching
4. had finished
5. will be flying

Bài tập 2: Chia động từ theo ngôi (Subject-Verb Agreement)

Điền dạng đúng của động từ.

1. He (like) ______ reading comic books.
2. The students (study) ______ very hard for the exam.
3. Nobody (know) ______ the answer to this question.
4. My parents (travel) ______ abroad twice a year.
5. This car (be) ______ very expensive.

Đáp án:

1. likes
2. study
3. knows
4. travel
5. is

Bài tập 3: Động từ theo dạng (Verb Forms)

Chọn dạng đúng của động từ trong ngoặc.

1. She suggested (go) ______ to the cinema.
2. I want (learn) ______ English better.
3. He stopped (smoke) ______ last year.
4. We saw him (run) ______ out of the house.
5. They enjoy (play) ______ badminton.

Đáp án:

1. going
2. to learn
3. smoking
4. run / running (cả hai đều đúng tùy nghĩa)
5. playing

Bài tập 4: Hoàn thành câu với động từ cho sẵn

(Work, be, have, study, watch)

1. She ______ a new teacher at our school.
2. They ______ dinner at the moment.
3. I usually ______ TV after dinner.
4. He ______ at the library yesterday.
5. We ______ many friends in class.

Đáp án:

1. is
2. are having
3. watch
4. studied
5. have

Bài tập 5: Phát hiện và sửa lỗi chia động từ

Tìm và sửa lỗi trong các câu sau:

1. He go to school every day.
2. They was happy yesterday.
3. She enjoy reading novels.
4. My brother don’t like coffee.
5. We has finished our homework.

Đáp án:

1. He goes to school every day.
2. They were happy yesterday.
3. She enjoys reading novels.
4. My brother doesn’t like coffee.
5. We have finished our homework.

Việc nắm vững cách chia động từ không chỉ giúp bạn làm đúng bài tập ngữ pháp, mà còn hỗ trợ xây dựng nền tảng ngôn ngữ vững chắc để giao tiếp trôi chảy hơn. 

Tuy nhiên, học ngữ pháp sẽ trở nên khô khan nếu chỉ dừng lại ở lý thuyết. Đó là lý do tại sao tại VUS – Hệ thống Anh văn Hội Việt Mỹ, người học luôn được tiếp cận ngữ pháp thông qua tình huống thực tế, kết hợp rèn luyện cả 4 kỹ năng Nghe – Nói – Đọc – Viết.

Thay vì học thuộc lòng công thức, học viên được hướng dẫn ứng dụng cách chia động từ vào giao tiếp hằng ngày, viết luận, và làm bài thi quốc tế. Nhờ đó, kiến thức không chỉ dừng ở “biết” mà còn tiến xa hơn ở mức “sử dụng thành thạo”.

Các khóa học đa dạng tại VUS phù hợp với nhiều lứa tuổi và trình độ:

• Tiếng Anh Mẫu giáo (4–6 tuổi): Làm quen với động từ và câu đơn giản thông qua bài hát, trò chơi, hình ảnh sinh động.
• Tiếng Anh Thiếu nhi (6–11 tuổi): Rèn luyện ngữ pháp cơ bản như thì hiện tại, quá khứ kết hợp kỹ năng giao tiếp tự nhiên.
• Tiếng Anh Thiếu niên (11–15 tuổi): Nâng cao khả năng diễn đạt, củng cố ngữ pháp nâng cao và chuẩn bị cho kỳ thi quốc tế.
• Tiếng Anh Giao tiếp: Phát triển khả năng nói và nghe thực tế, sử dụng đúng thì và động từ trong hội thoại.
• Tiếng Anh cho người mới bắt đầu: Xây dựng lại nền tảng ngữ pháp từ đầu, đặc biệt là chia động từ và cấu trúc câu.
• Luyện thi IELTS: Trang bị chiến lược làm bài, luyện tập ngữ pháp và từ vựng sát với đề thi thật để đạt điểm số mục tiêu.

Điểm mạnh khi học tại VUS:

• Đội ngũ hơn 2.700 giáo viên và trợ giảng có chứng chỉ quốc tế (TESOL, CELTA, TEFL).
• 203.000+ học viên đã đạt chứng chỉ ngoại ngữ quốc tế (Starters, Movers, Flyers, KET, PET, IELTS).
• 60+ cơ sở toàn quốc đạt chuẩn quốc tế, hơn 3 triệu gia đình đã tin chọn VUS trong suốt hành trình đồng hành cùng con trẻ chinh phục tiếng Anh.
• Đối tác chiến lược cùng British Council, National Geographic Learning, Oxford, Cambridge.
• Hệ thống hỗ trợ học viên toàn diện: theo dõi tiến độ, tư vấn mục tiêu, giải đáp thắc mắc nhanh chóng.

Với phương pháp giảng dạy sinh động, môi trường học chuẩn quốc tế và đội ngũ giáo viên chất lượng, VUS giúp học viên không chỉ học cách chia động từ chính xác, mà còn sử dụng tiếng Anh một cách tự tin và linh hoạt trong học tập, công việc và đời sống.

Đăng ký ngay khóa học tại VUS để làm chủ ngữ pháp và phát triển toàn diện kỹ năng tiếng Anh!

Đăng ký khóa học tại VUS ngay

Tìm hiểu thêm

Tóm lại, chia động từ tiếng Anh là nền tảng quan trọng giúp bạn xây dựng câu đúng ngữ pháp, diễn đạt ý tưởng mạch lạc và tránh lỗi sai khi viết hoặc giao tiếp. Việc nắm chắc cách chia động từ trong tiếng Anh ở 12 thì cùng với các dạng động từ phổ biến như động từ nguyên mẫu, V-ing hay quá khứ phân từ sẽ giúp bạn tự tin hơn trong cả học tập lẫn công việc.

Để tiến bộ nhanh, bạn nên kết hợp học lý thuyết với luyện tập thường xuyên qua các bài tập thực tế. Chỉ cần duy trì thói quen luyện tập đều đặn, bạn sẽ nhận thấy sự cải thiện rõ rệt trong kỹ năng viết và nói tiếng Anh của mình.

Hãy bắt đầu ngay hôm nay bằng việc áp dụng kiến thức chia động từ tiếng Anh vào thực hành hằng ngày, từ đó biến tiếng Anh thành công cụ giao tiếp tự nhiên và hiệu quả!