Thế hệ teen: Muốn lớn thật nhanh nhưng liệu đã sẵn sàng để trưởng thành?

Khi cả cộng đồng đang “quay cuồng” cùng những trào lưu “mận vải” của người trẻ Gen Z, có một thế hệ mới đang tăng tốc “chạy đà” để làm chủ kỷ nguyên tương lai: thiếu niên từ 11-15 tuổi. Đây là lứa tuổi giao thời sắp sửa tiệm cận đến giai đoạn trưởng thành, cũng là nhóm tuổi chuyển giao giữa 2 thế hệ: Gen Z đời cuối & Gen Alpha đời đầu. 

Ở thời đại 4.0, thiếu niên được kỳ vọng là thế hệ ưu tú nhất nhưng cũng đối mặt với những áp lực sớm hơn các thế hệ thiếu niên “tiền bối”, khi được nuôi dưỡng và trưởng thành trong bối cảnh hoàn toàn mới: sự bùng nổ của công nghệ, sự thay đổi khó đoán trước của xã hội & những tác động khách quan từ Covid-19.  

Trong giai đoạn hiện nay, để vươn tới sự “trưởng thành” thực sự, các bạn không chỉ cần chuẩn bị cho mình kiến thức toàn diện mà còn phải trang bị các kỹ năng sống để có thể vững vàng, sẵn sàng vượt qua những thử thách.

Gia đình và những tác động trực tiếp đến hành trình phát triển của tuổi thiếu niên 

Gia đình là nền tảng quan trọng định hình và tác động trực tiếp đến những thói quen, tính cách, ước mơ… của teen trên hành trình trưởng thành. Từ một xã hội thu nhỏ, gia đình sẽ là cầu nối giúp các em từng bước tham gia vào một xã hội rộng lớn với các mối quan hệ thầy cô, bạn bè,…

Một môi trường lý tưởng là khi teen có đầy đủ yêu thương, thấu hiểu, được cung cấp tất cả điều kiện cần và có không gian phát triển riêng. Dưới những tác động của xã hội, bố mẹ thường có xu hướng bảo bọc và “dọn sẵn” đường đi. Thiếu những thử thách và cơ hội trải nghiệm, teen sẽ không rèn luyện được tự tin và thường rơi vào tình trạng không biết bản thân muốn gì cũng như cần làm gì. 

Ở một khía cạnh khác, một số phụ huynh thường đặt kỳ vọng khá cao, ngay từ khi con bước vào độ tuổi từ 11-15, nhưng lại không đủ thời gian để tìm hiểu tâm lý và nhu cầu của con. Vì vậy, nhiều đứa trẻ ngày nay lại muốn lớn thật nhanh để có thể làm những việc mình thích mà không bị người lớn ngăn cản, muốn được công nhận, muốn trở nên độc lập & làm chủ bản thân – muốn là người trưởng thành trong mắt người lớn và những người xung quanh.

Nhưng liệu tuổi teen đã đủ vững vàng để trưởng thành?

Tuổi thiếu niên, tính đến năm 2022, là những bạn trẻ cuối gen Z và đầu gen Alpha. Đối với teen thời nay, công nghệ không còn là một công cụ mà đã trở thành cuộc sống. Được tiếp xúc với Internet, trí tuệ nhân tạo và các sản phẩm của trí tuệ nhân tạo (AI) ngay từ nhỏ, một cách tự nhiên, đại bộ phận thiếu niên thời nay có xu hướng “công nghệ hóa” cách giao tiếp, kết nối với bạn bè, học tập và tìm hiểu về thế giới. 

Tuy nhiên, ở nhóm tuổi phụ huynh của thiếu niên (35-40 tuổi), không phải ai cũng có nhìn nhận chính xác về vấn đề này. Nhiều bậc phụ huynh vẫn có xu hướng đánh đồng việc sử dụng các thiết bị kỹ thuật số như điện thoại, máy tính bảng, laptop… với việc “chơi game, chơi net”. Việc “cho phép con sử dụng thiết bị công nghệ, truy cập thế giới số” vẫn còn là chủ đề gây tranh cãi  của nhiều phụ huynh. Các bậc phụ huynh cũng đứng trước những lựa chọn bối rối: ngăn cản, kiểm soát hay để trẻ sử dụng thiết bị thông minh và mạng xã hội. Làm sao để nhận biết và ngăn chặn những tác động tiêu cực của môi trường mạng đến sự phát triển của trẻ, đặc biệt là trẻ đang có những biến động tâm lý tuổi dậy thì vẫn là những nan đề khó giải. Nhiều phụ huynh còn e ngại việc con bị “nghiện” công nghệ mà bỏ qua bài vở, trường học,….thậm chí là bỏ qua thế giới xung quanh.

Câu hỏi đặt ra: Tuổi teen luôn muốn được “trao quyền” để tự do làm những điều mình thích mà không bị kiểm soát quá nhiều. Nhưng các bạn có thực sự khiến phụ huynh tin tưởng với những hành động thực tế? Liệu các bạn đã hiểu rõ nhu cầu và kiểm soát được thời gian cũng như hành vi của bản thân? 

Trưởng thành là khi…

Khi chưa thật sự hiểu rõ khái niệm “trưởng thành”, tuổi teen thường gắn nó với sự gia tăng lên của tuổi tác. Nhưng trưởng thành không chỉ đánh dấu những thay đổi về mặt sinh lý mà còn ở tâm lý. 

Trưởng thành là khi chúng ta hiểu được bản thân mình, kể cả những thay đổi nhỏ nhất về tâm sinh lý. “Biết mình biết ta” mới chính là nguồn cội của sự tự tin. Tự tin để ước mơ, tự tin để khám phá và tự tin để tích cực kết nối với những người xung quanh. 

Trưởng thành là khi chúng ta chủ động xây dựng lộ trình phát triển cho bản thân, tự cân bằng thời gian  học và thư giãn (study-life balance). 

Trưởng thành là khi chúng ta nắm bắt được những nguồn lực sẵn có, như nguồn lực về công nghệ và biến chúng thành công cụ để nâng cấp bản thân.

Sự trưởng thành không đợi đến khi chúng ta sẵn sàng, mà sẽ cùng mỗi người “lớn lên” thông qua những bài học đến từ cuộc sống. Với mong muốn được đồng hành cùng những thế hệ teen từng bước khơi mở sự trưởng thành, Hệ thống Anh Văn Hội Việt Mỹ đã ra mắt khóa học Anh ngữ thiếu niên mới – VUS Young Leaders – chương trình đào tạo tích hợp toàn diện dành cho các bạn trẻ trong độ tuổi từ 11-15.

“Thông qua khóa học, chúng tôi hy vọng có thể trở thành một người bạn đồng hành cùng thiếu niên trên hành trình trưởng thành cho một sự phát triển toàn diện. Nội dung bài giảng khai thác chất liệu từ cuộc sống sẽ giúp các bạn từng bước thấu hiểu bản thân, phương pháp học tập chủ động, tối đa hóa ưu điểm của các nền tảng công nghệ giúp các bạn từng bước làm chủ thế giới kỹ thuật số và tăng cường kết nối với các mối quan hệ xung quanh.” – đại diện VUS chia sẻ.

Bên cạnh việc cung cấp nền tảng kiến thức vững vàng và kỹ năng học tập vượt trội, khóa học Young Leaders còn hướng đến xây dựng sự gắn kết, thấu hiểu sâu sắc hơn giữa bố mẹ & thiếu niên hiện nay thông qua những hoạt động ngoại khóa.